Cambodia's daily events

កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបានណែនាំឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា កុំបន្តទិញទំនិញជាយុទ្ធសាស្ត្រដូចជា អគ្គិសនី អ៊ីនធឺនែត ប្រេងឥន្ទនៈ និងឧស្ម័ន ពីថៃជាដាច់ខាត ទោះបីចរចាគ្នាត្រូវរ៉ូវក៏ដោយ។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិមើលឃើញពីជំហរដ៏រឹងមាំ និងភាពជាម្ចាស់ការរបស់កម្ពុជាក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងសកម្មភាពគំរាមកំហែងពីបរទេស។ តែអ្នកជំនាញព្រួយបារម្ភថា កម្ពុជាអាចរងផលប៉ះពាល់មួយផ្នែក បើមិនខំស្វះស្វែងរកទីផ្សារដទៃទៀតមកជំនួសទំនិញថៃ ឬមិនព្យាយាមប្រឹងប្រែងផលិតទំនិញទាំងនេះដោយខ្លួនឯង។

ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងវៀតណាមបានកើនឡើងដល់ជាង ១០ពាន់លានដុល្លារ ដោយជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ បានផ្អៀងមកខាងកម្ពុជា។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងពីលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជានៅថ្ងៃទី៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។ ក្នុងស្ថានភាពនៃជម្លោះព្រំដែនជាមួយថៃ អ្នកតាមដានសង្គម និងអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចមើលឃើញស្រដៀងគ្នាថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាជាមួយវៀតណាមនឹងកើនឡើងជាលំដាប់ថែមទៀត។ តែដំណាលគ្នានេះដែរ អ្នកតាមដានសង្គម និងអ្នកសេដ្ឋកិច្ចយល់ថា កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវតែពង្រឹងគុណភាពនៃការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយវៀតណាម ដែលមិនមានហានិភ័យដល់ពលរដ្ឋ និងសង្គម។ តើកម្ពុជាគួរ​ប្រុងប្រយ័ត្នយ៉ាងណាដើម្បីពង្រីកទំហំពាណិជ្ជកម្មជាមួយវៀតណាមដោយគ្មានហានិភ័យ?

តុលាការធម្មនុញ្ញថៃ កាលពីថ្ងៃទី១ កក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ បានសម្រេចព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃ គឺលោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ ជាបណ្តោះអាសន្ន ក្រោយការបែកធ្លាយសារសំឡេងជាមួយ លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិ យល់ឃើញថា ទោះបីជាថៃផ្លាស់ប្តូរនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថៃមួយចំនួនក្តី តែទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា-ថៃ នឹងមិនទាន់អាចត្រឡប់ទៅរកប្រក្រតីភាពភ្លាមៗឡើយ។ បើតាមអ្នកតាមដាននយោបាយ​ រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំង២គួរធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានការចរចាមួយ ដែលផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជាតិទាំងពីរ។

ចាប់តាំងពីមានភាពតានតឹងខាងព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃ ដែលបានផ្តើមឡើងកាលពីចុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ប្រជាជនកម្ពុជាហាក់បង្ហាញនូវស្មារតីជាតិនិយម ដោយងាកមកគាំទ្រ និងប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក។ អ្នកតាមដានសង្គមនានាមើលឃើញថាជាឱកាសដ៏ល្អ ដែលពលរដ្ឋខ្មែរជ្រើសរើសយកការប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរក្នុងស្រុក។ ស្មារតីជាតិនិយមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនេះ ក៏ត្រូវគេមើលឃើញថាធ្វើឡើងបានតែមួយឆាវៗ។ តែបើស្មារតីនេះអាចស្ថិតស្ថេរជារៀងរហូត នោះគឺជាការប្រសើរ។ ប្រសើរដោយនៅក្នុងវិបត្តិនៃជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ បានបង្កប់ដោយលាប គឺធ្វើឲ្យខ្មែរងាកមកគាំទ្រផលិតផលខ្មែរយ៉ាងពេញទំហឹង និងកាត់បន្ថយ ឬពហិការផលិតផលនាំចូល។

ជម្លោះ​ព្រំដែន​កម្ពុជា និង​ថៃ ​ចាប់​ផ្តើម​កើន​កម្តៅ​ខ្លាំង​ឡើង​ នៅ​ក្រោយ​ថ្ងៃទី​២៨ ខែ​ឧសភា​ឆ្នាំ​២០២៥ ​បន្ទាប់ពី​ទាហាន​ថៃ​បាន​ចូល​មក​បាញ់​សម្លាប់​ទាហាន​កម្ពុជា​ម្នាក់​នៅ​តំបន់​មុំបី​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះ​វិហារ​។​ ក្រោយហេតុ​ការណ៍​នេះ​ ភាគី​ជាគូ​ជម្លោះ​ទាំង​សង​ខាង​បាន​បង្កើន​កម្លាំង​ទ័ព​រៀងៗ​ខ្លួន​ទៅ​កាន់​ព្រំដែន​ជួរ​មុខ​។​ ជាបន្ត​បន្ទាប់​មក ​ភាគី​ថៃ​បាន​បិទ​ព្រំដែន​ជា​ឯក​តោភាគី​។​ ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​វិញ​ កម្ពុជា​ក៏បាន​បិទ​ការ​នាំ​ចូល​បន្លែ ផ្លែឈើ ​ប្រេង ​និង​ឧស្ម័ន​ពី​ប្រទេស​ថៃ​។ ​អ្នក​តាម​ដាន​ស្ថាន​ការណ៍​នយោបាយ ​កត់​សំគាល់ថា ​ការ​កើន​កម្តៅ​ជម្លោះ​ព្រំដែន​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​នេះ ​ជា​ផ្នែក​មួយ ​កើត​ចេញ​ពី​ជម្លោះ​គ្រួសារ​របស់​មេ​ដឹក​នាំ​ និង​ដោយសារ​តែ​យោធាថៃ​មិន​ព្រម​ទទួល​ស្គាល់​ផែន​ទី​អន្តរ​ជាតិ​។

គិតចាប់តាំងពីជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ បានកើតឡើងមក ភាគីកម្ពុជាបានសម្រេចបិទការនាំចូលទំនិញមួយចំនួនពីប្រទេសថៃ មានដូចជា បន្លែ ផ្លែឈើ ប្រេងនិងឧស្ម័ន។ ការសម្រេចរបស់កម្ពុជា ក៏ដោយសារតែភាគីថៃបានគំរាមជាញឹកញយក្នុងការផ្អាកការនាំចេញប្រេងចូលមកកម្ពុជា។ អ្នកសេដ្ឋកិច្ចយល់ថា បញ្ហានេះមិនមែនជាសញ្ញានៃសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-ថៃឡើយ។ តែអ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយវិញ គិតថា នេះជាសញ្ញាដែលឈានទៅរកសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរក្នុងពេលខាងមុខ។

ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រទី២៧មិថុនានេះ បានចេញមកបកអាក្រាតនយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃ ជាពិសេសសំណុំរឿងអាស្រូវពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រួសារនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ។ ពីខេត្តព្រះវិហារ លោក ហ៊ុន សែន ថាការសម្រេចចិត្តបកអាក្រាតនយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃ ក៏ដោយសារតែនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃបានប្រមាថចំពោះលោកថាជាមនុស្សគ្មានវិជ្ជាជីវៈ។ អ្នកតាមដានកិច្ចការអន្តរជាតិយល់ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្របោះអុសទៅក្នុងភ្នក់ភ្លើង ដើម្បីបង្កើតភាពមិនទុកចិត្តគ្នានៅក្នុងនយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃ។

ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានកោះហៅ​តំណាងទូតបរទេសទាំងអស់នៅកម្ពុជាដើម្បីប្រាប់​​ពីស្ថានភាពនៃជម្លោះ​ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ ក្រៅពីនេះ​ ក្នុង​ថ្ងៃទី២៥មិថុនាម្សិលមិញ ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បានស្នើឱ្យជប៉ុនជំរុញឱ្យថៃ យល់ព្រម​​ដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា នៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ICJ។ បន្ថែមពី​ការដាក់ពាក្យបណ្តឹង​​​​​​ទៅ​ ​ICJ កម្ពុជាក៏​បានគំរាម​ប្តឹង​​​ទៅអង្គការសហប្រជាជាតិទៀត​ ប្រសិនបើជម្លោះព្រំដែនជាមួយថៃកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ។ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងកិច្ចការបរទេសចាត់ទុកការពឹងសហគមន៍អន្តរជាតិឱ្យជួយសម្របសម្រួលក្នុងជម្លោះព្រំដែនជាជំហរការទូតចាស់ទុំ និង​​មានប្រសិទ្ធភាព។ តែអ្នកជំនាញដដែល​ផ្តល់ជាយោបល់ថា កម្ពុជាមិនត្រូវសុំឱ្យបរទេសជួយក្នុងក្របខណ្ឌទ្វេភាគីឡើយ តែកម្ពុជា​​ត្រូវពឹងប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឱ្យជួយជាមុនសិន។

ក្នុងជម្លោះព្រំដែនគោករវាងកម្ពុជា-ថៃ បាននិងកំពុងបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ការចេញចូលរបស់ពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរ ពិសេសភ្ញៀវទេសចរ។ អ្នកជំនាញវិស័យទេសចរណ៍មើលឃើញថា វិធានការបិទច្រកព្រំដែនរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ ​បានបង្កការរាំងស្ទៈខ្លាំងដល់ការធ្វើដំណើរចេញចូលរបស់ភ្ញៀវទេសចរបរទេស ខណៈទេសចរបរទេសភាគច្រើនតែងនិយមធ្វើដំណើរមកប្រទេសថៃ រួចបន្តដំណើរតាមផ្លូវគោកតាមច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិប៉ោយប៉ែតមកកម្ពុជា។ តែយ៉ាងណា អ្នកជំនាញយល់ថា ផលប៉ះពាល់អាចមានរយៈពេលខ្លី ខណៈភ្ញៀវទេសចរបរទេសអាចធ្វើដំណើរតាមផ្លូវអាកាសជំនួសវិញ។

ចាប់ពីថ្ងៃទី២៣ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៥តទៅ ភាគីថៃបានសម្រេចជាឯកតោភាគីបិទច្រកព្រំដែនទាំងអស់ជាមួយកម្ពុជាក្រោមហេតុផលការពារសន្តិសុខជាតិ និងចោទថាកម្ពុជាជាមជ្ឈមណ្ឌលឆបោកអនឡាញ។ តែភាគីថៃអះអាងថា ខ្លូននឹងលើកលែងការចេញចូលច្រកព្រំដែនសម្រាប់អ្នកជំងឺ និងសិស្សសាលាតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិ យល់ឃើញថា ការសម្រេចបិទច្រកព្រំដែនទាំងស្រុងនាពេលនេះបាននិងកំពុងទាញទម្លាក់ទំនាក់ទំនងការទូតរបស់ប្រទេសទាំង២ឲ្យធ្លាក់ចុះ ខណៈស្ថានការណ៍ជម្លោះព្រំដែនកំពុងមានភាពក្តៅគគុក និងតានតឹងខ្លាំង។ តើហេតុអ្វីបានជាទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ថៃ កាន់តែធ្លាក់ចុះទៅនៅពេលនេះ?

ភាពតានតឹងរវាងកម្ពុជា និងថៃបានបន្តកើនឡើង នៅតាមបណ្តោយព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរដែលនៅជាប់ភ្នំដងរែក និងតំបន់ប្រាសាទបុរាណខ្មែរមួយចំនួននៅ ប៉ែកឧត្តរនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ភាគីថៃ​បានបង្ហាញជំហររួបរួមផ្ទៃក្នុង ក្រោយការបែកធ្លាយសំឡេងសន្ទនារវាងប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន និងលោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ។ ចំណែក ក្រុម​ប្រឹក្សាជាតិ​តស៊ូ ដែលបង្កើត​ឡើង​ដោយ​ លោក សម រង្ស៊ី បានអំពាវនាវឲ្យអ្នក​នយោបាយ​ខ្មែរបង្រួបបង្រួមជាតិ ក្នុងកាលៈទេសៈដ៏តានតឹង ដែលកម្ពុជា កំពុងមានជម្លោះជាមួយប្រទេសថៃ។ តើក្នុងស្ថានភាពនេះ អ្នកនយោបាយខ្មែរអាចស្វែងរកការឯកភាពជាតិយ៉ាងណា ដើម្បីទប់ទល់នឹងការឈ្លានពានរបស់បរទេស?

ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានអះអាងកាលពីថ្ងៃទី២០មិថុនា ថាកម្ពុជាមិនស្លាប់ដោយសារការបិទការនាំចូលប្រេងពីប្រទេសថៃឡើយ តែថាក្រុមហ៊ុនថៃ ដូចជា PTT ទៅវិញដែលស្លាប់ខ្លួនឯង។ ការចេញអះអាងរបស់ប្រមុខគណបក្សកាន់អំណាច ជាការឆ្លើយតបនឹងក្រុមប្រឆាំងថៃ ដែលចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលថៃឈប់លក់ប្រេងឲ្យកម្ពុជា ក្នុងស្ថានភាពប្រឈមនៃបញ្ហាព្រំដែន។ អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា យល់ស្របនឹងការលើកឡើងរបស់ លោក ហ៊ុន សែន ដែលថា កម្ពុជាមិនបារម្ភចំពោះករណីខ្វះប្រេង ព្រោះកម្ពុជាមានទីផ្សារដទៃសម្រាប់នាំចូលប្រេងមកជំនួស។ តែអ្វីដែលអ្នកសេដ្ឋកិច្ច លើកជាយោបល់ គឺកម្ពុជាត្រូវធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារនាំចូលប្រេងបន្ថែមទៀត ដើម្បីទប់ទល់ក្នុងគ្រាអាសន្នណាមួយកើតឡើង។

ក្រោយព្យុះភ្លៀងក្នុងចំណោមផ្ទៃក្នុងថៃ ដែលបណ្តាលមកពីការបែកធ្លាយសំឡេងសន្ទនារវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ និងអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរលោក ហ៊ុន សែន ថៃហាក់បង្ហាញនូវរូបភាពស្ងប់ស្ងាត់បន្តិច។ ថៃតាមរយៈលោកស្រី ផែថងថាន បានអះអាងពីសាមគ្គីភាពផ្ទៃក្នុងនៃប្រជាជាតិខ្លួន និងថា ថៃគ្មានពេលបង្កើតជម្លោះផ្ទៃក្នុងឡើយ។ ជាក់ស្តែងនៅថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនានេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ និងមេទ័ពថៃបានធ្វើទស្សនកិច្ចរួមគ្នានៅតំបន់ព្រំដែនជាប់កម្ពុជា។ អ្នកតាមដានកិច្ចការអន្តរជាតិនានានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានកត់សម្គាល់ថា ក្នុងពេលដែលថៃកំពុងបង្ហាញពីសាមគ្គីភាពផ្ទៃក្នុងបែបនេះ កម្ពុជាត្រូវត្រៀមយុទ្ធសាស្ត្រយ៉ាងសកម្មបំផុត ទាំងផ្នែកការទូត ផ្នែកច្បាប់ និងផ្នែកការពារជាតិ។

ក្រសួងការបរទេសថៃនៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានដាក់លិខិតតវ៉ាជាផ្លូវការទៅកាន់ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសថៃ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបែកធ្លាយសារសំឡេងសន្ទនាជាលក្ខណៈឯកជនរវាងលោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត នាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃ និងលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា។ ក្រសួងការបរទេសថៃអះអាងថា ការបញ្ចេញសារសន្ទនានេះ គឺមិនអាចទទួលយកបាន ដោយសារការបែកធ្លាយសំឡេងសន្ទនានេះប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងទំនុកចិត្តជាអន្តរជាតិ។ អ្នកជំនាញកិច្ចការទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិយល់ឃើញថា ការបែកធ្លាយ ឬបញ្ចេញសន្ទនាឯកជនរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជា-ថៃនេះ​ មិនបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតឡើយ។ តើការបែកធ្លាយសំឡេងសន្ទនាឯកជនរវាងមេដឹកនាំរដ្ឋនិងរដ្ឋ ឆ្លុះបញ្ចាំងយ៉ាងណាក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ?

នៅថ្ងៃទី១៤ មិនុថាកន្លងទៅ សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដោយអះអាងថា សមាជិករបស់សមាគម នឹងពិនិត្យលទ្ធភាពក្នុងការជួយសម្រួលបន្ទុកហិរញ្ញវត្ថុដល់ពលរដ្ឋខ្មែរដែលត្រឡប់មកពីប្រទេសថៃវិញ ចំពោះអ្នកដែលជាប់បំណុលធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់សមាគមទាំងពីរ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែតអំពាវនាវឱ្យសមាគមធនាគារ និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជួយរៀបចំឥណទានឡើងវិញដល់ពលករខ្មែរមកពីប្រទេសថៃ និងដែលកំពុងជំពាក់បំណុលជាមួយធនាគារ ឬគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមគាំទ្រចំពោះយន្តការនេះ តែក៏ស្នើឱ្យធនាគារ​ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមានសុចរិតភាពចំពោះអតិថិជន ដោយមិនត្រូវដាក់បន្ទុកបន្ថែម​តាមរយៈការបង្កើនអត្រាការប្រាក់ ក្រោយរៀបចំឥណទានសារថ្មីនោះទេ។

នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន បានកោះអញ្ជើញអង្គទូតបរទេសចំនួន២៧ ប្រចាំនៅកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើការពន្យល់អំពីការវិវត្តនៃស្ថានការណ៍ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ ជំនួបរវាងប្រមុខការទូតកម្ពុជាជាមួយបណ្តាអង្គទូតប្រចាំនៅកម្ពុជាពេលនេះ ត្រូវអ្នកតាមដានសង្គម និងនយោបាយមើលឃើញថាជាពេលវេលាដ៏ល្អ ដែលកម្ពុជាត្រូវបញ្ជូនសារសំខាន់ៗទៅកាន់បរទេស និងសហគមអន្តរជាតិដោយផ្ទាល់ជុំវិញស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៃជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។

កម្ពុជា​ទុក​ពេល​២៤​ម៉ោង​ឲ្យ​ទាហាន​ថៃ​បើក​ព្រំដែន​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​ដូច​ដើម​វិញ​ បើ​ពុំ​បើក​វិញ​ទេ​ កម្ពុជា​នឹង​បិទ​ការ​នាំ​ចូល​បន្លែ ​និង​ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​អស់​ពី​ប្រទេស​ថៃ ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៧​ ខែមិថុនា​ឆ្នាំ​២០២៥​។​ នេះ​ជា​ការ​ព្រមាន​របស់ ​លោក ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា​ នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ព្រឹទ្ធ​សភា ​នាថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី​១៦​ខែ​មិថុនា​នេះ​។ ​អ្នក​តាម​ដាន​សង្គម ​ចាត់​ទុក​ថា ​នេះ​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​សម​ស្រប​របស់​កម្ពុជា​ទៅ​លើ​ការ​បិទ​ព្រំ​ដែន​ជា​ឯក​តោ​ភាគីរបស់​យោធា​ថៃ​។​ តែ​ពួកគេ ​យល់​ថា ​ផល​ប៉ះ​ពាល់​នឹង​ធ្លាក់​ទៅ​លើ​ប្រជា​ជន​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​៕

កម្ពុជា​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​ពល​រដ្ឋ​របស់​ខ្លួន​ដែល​កំពុង​រស់​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​វិល​ចូល​មក​កម្ពុជា​វិញ​ឲ្យ​បាន​មុន​ពេល​ដែល​អាជ្ញាធរ​ថៃ​បណ្តេញ​ចេញ ​គ្រា​ដែល​បញ្ហា​ព្រំ​ដែន​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​កំពុង​តែ​តាន​តឹង​ និង​អាច​អូស​បន្លាយ​ពេល​យូរ​។ ​លោក ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា បាន​គូស​បញ្ជាក់​ថា​ បើ​ទោះជា​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​រស់នៅ​ថៃ មិន​មាន​ឯកសារ​ក៏ដោយ ​ក៏​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ទទួល​យក​បាន​ទាំង​អស់​ដោយ​គ្មាន​ការ​រើស​អើង​។​ តើ​កម្ពុជា​ត្រូវ​ត្រៀម​​លក្ខណៈ​អ្វី​ខ្លះ​ដើម្បី​ទទួល​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​ពី​ថៃ​មក​ស្រុក​វិញ​?

ក្នុងពេលដែលកម្ពុជាកំពុងមានជម្លោះព្រំដែនជាមួយភាគីថៃ អ្នកវិភាគនយោបាយនៅក្រៅប្រទេស កត់សម្គាល់ថា វាជាពេលដ៏សមស្របបំផុតសម្រាប់ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានចលនាជាតិតស៊ូ វិលចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគនយោបាយខ្លះ និងអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច លើកឡើងថា លោក សម រង្ស៊ី លែងមានតម្លៃអ្វីដែលត្រូវលើកមកនិយាយ បើទោះជាកម្ពុជាកំពុងមានភាពតានតឹងបញ្ហាព្រំដែនក៏ដោយ។

នៅក្នុងជម្លោះព្រំដែនជាមួយថៃ កម្ពុជាបានសម្រេចបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺនែត ព្រមទាំងបញ្ឈប់ការចាក់ផ្សាយ ការនាំចូល ឬការចាក់បញ្ចាំងខ្សែភាពយន្តថៃនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាប់ពីថ្ងៃទី១២ មិថុនាតទៅ។ ជាមួយគ្នានេះ ប្រធានគណបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន សែនក៏បានផ្តល់យោបល់ដល់រដ្ឋាភិបាលឲ្យត្រៀមលក្ខណៈឈប់ប្រើប្រាស់ទំនិញថៃ បង្វែរអ្នកជំងឺខ្មែរដែលធ្លាប់ទៅព្យាបាលនៅថៃឲ្យមកព្យាបាលក្នុងស្រុក ឬទៅប្រទេសផ្សេង ត្រៀមដោះស្រាយពលករខ្មែរដែលវិលត្រលប់មកពីថៃ និងត្រៀមកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ២៤ម៉ោងលើ២៤ម៉ោងដើម្បីវាយបកការពារខ្លួន ក្នុងករណីមានការឈ្លានពានជាដើម។ ការត្រៀមលក្ខណៈទាំងអស់នេះ គឺក្នុងករណីណាដែលថៃមិនដោះស្រាយច្រកព្រំដែនឲ្យវិលមករកភាពប្រក្រតីឡើងវិញ។ ហេតុអ្វីបានជាកម្ពុជាសម្រេចជ្រើសយកធម៌ក្តៅដើម្បីឆ្លើយតបជាមួយថៃបែបនេះ?