Daily interviews

អ្នកប្រកបរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនៅច្រកអន្តរជាតិប៉ោយប៉ែតកំពុងបន្តប្រឈមនឹងការបាត់បង់ចំណូល ដោយសារតែការអូសបន្លាយជម្លោះព្រំដែនខ្មែរ ថៃ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នាថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ឌិន ពុទ្ធី ប្រធានសមាគមពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធកម្ពុជាបានថ្លែងថា អ្នកប្រកបរបរដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវនៅច្រកប៉ោយប៉ែតបានបាត់បង់ចំណូលរហូតដល់ ៧០% ធៀបនឹងមុនពេលមានជម្លោះព្រំដែន។ តែចំពោះកម្មករស៊ីឈ្នួលអូសរទេះដឹកឥវ៉ាន់ចេញ ចូលច្រកទ្វារព្រំដែនវិញ គឺបានបាត់បង់ចំណូលទាំងស្រុង ហើយអ្នកខ្លះបានស្វែងរកចំណូលផ្សេងដោយដើររើសអេតចាយ និងខ្លះទៀតត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតវិញ៕

ថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ នេះគឺជាខួប ១៣ឆ្នាំនៃការសោយទិវង្គតរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា ព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នាថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ញឿន រ៉ាដែន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចបានឲ្យដឹងថា ក្នុងពេលដែលកម្ពុជាកំពុងមានជម្លោះជាមួយថៃជាថ្មីសព្វថ្ងៃ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចបាននឹកឃើញនូវស្នាព្រះហស្តរបស់សម្តេចឪដែលព្រះអង្គបានឈ្នះក្តីថៃនៅក្នុងសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារកាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៦០៕

ការបន្តប្រឈមមុខដាក់គ្នានៅតាមព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃមិនបង្កឲ្យប៉ះពាល់ធំដុំដល់វិស័យអចលនទ្រព្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ ទោះកម្ពុជាមានទម្លាប់ប្រើប្រាស់សម្ភារៈសំណង់គ្រប់ប្រភេទដែលផលិតដោយប្រទេសថៃក៏ដោយ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកឧកញ៉ា គីម ហ៊ាង ស្ថាបនិកបុរីវិមានសំណាងបានលើកឡើងថា រយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ពោលចាប់ពីកម្ពុជា-ថៃមានជម្លោះនឹងគ្នារឿងព្រំដែនមក អ្នក​សាងសង់​ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់សម្ភារៈសំណង់របស់ថៃ និងជំនួសដោយសម្ភារៈសំណង់របស់ចិន វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី អឺរ៉ុប និងសម្ភារៈមួយចំនួនដែលផលិតក្នុងស្រុក៕

តបតាមអនុសាសន៍របស់ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្នុងខេត្តប៉ៃលិនជាប់នឹងព្រំដែនថៃ បាននាំគ្នាចាប់ផ្តើមប្ដូរប្រាក់បាតរបស់ថៃទៅជាប្រាក់រៀល ឬប្រាក់ដុល្លារ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ លោក សោ សុវណ្ណ អភិបាលរងខេត្តប៉ៃលិនបានថ្លែងថា ពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តប៉ៃលិនបានផ្ទុះកំហឹងចំពោះការប្រមាថរបស់ថៃមកលើថ្នាក់ដឹកនាំ និងប្រជាជនកម្ពុជា ព្រមទាំងប្តេជ្ញាឈប់ទូទាត់ទំនិញជាលុយបាត រួមទាំងពហិការក្នុងការប្រើប្រាស់គ្រប់ទំនិញរបស់ថៃទៀតផង៕

គិតត្រឹមថ្ងៃពុធ ទី៨តុលានេះ និងចាប់តាំងពីមានការផ្ទុះអាវុធតាមព្រំដែនរវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងថៃកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ មក មានពលរដ្ឋ និងពលករខ្មែរចំណាកស្រុកសរុបជិត ១លាននាក់បានវិលត្រឡប់ពីប្រទេសថៃចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃពុធ ទី៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក លឹង សុផុន មន្ត្រីទទួលបន្ទុកការពារសិទ្ធិពលករចំណាកស្រុកប្រចាំប្រទេសថៃនៃអង្គការសង់ត្រាល់បានប្រាប់ថា មានពលករខ្មែរមួយចំនួនបានសម្រេចចិត្តមិនចង់ត្រឡប់ចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញទេ។ មិនចង់វិលត្រឡប់ ដោយសារតែពួកគេមាននិរន្តរភាពការងារនៅថៃផង និងបារម្ភពីការបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលជាប្រចាំនៅពេលផ្លាស់ប្តូរការងារពីថៃមកកម្ពុជាផង៕

កាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ យន្តហោះនៃក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍កំរិតពិភពលោក Etihad Airways បានចាប់ផ្តើមហោះហើរត្រង់ជាលើកដំបូងពីទីក្រុងអាប៊ុយដាប៊ី ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម មកកាន់រាជធានីភ្នំពេញប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី០៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ស៊ីន ចាន់សិរីវុត្ថា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលបានថ្លែងថា ការតភ្ជាប់រវាងទីក្រុងអាប៊ុយដាប៊ី និងក្រុងភ្នំពេញ តាមរយៈក្រុមហ៊ុន Etihad Airways ជាសញ្ញាណមួយ ដែលបង្ហាញពីស្ថិរភាពផ្លូវអាកាស និងជាការតភ្ជាប់កម្ពុជាទៅកាន់ពិភពលោក៕

នៅថ្ងៃទី ២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ មានពិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចសន្យាបោសសម្អាតមីនរវាងអាជ្ញាធរមីនជាមួយបញ្ជាការដ្ឋានកងទ័ពជើងគោក មជ្ឈមណ្ឌលជាតិគ្រប់គ្រងកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាព បោសសម្អាតមីន និងកាកសំណល់សង្រ្គាម រួមនឹងមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា (CMAC)។ គោលដៅគឺដើម្បីប្រតិបត្តិការដោះមីនលើផ្ទៃដីចំការមីនទំហំជាង៤១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េនៅក្នុងខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃចំនួន៦ ក្រោមការគាំទ្រពី «មូលនិធិកម្ពុជាគ្មានមីនឆ្នាំ២០២៥» ដែលមានទឹកប្រាក់ ៥ លានដុល្លារ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ អនុប្រធានទី១ នៃអាជ្ញាធរមីនបានបញ្ជាក់ថា គម្រោងបោសសម្អាតមីនខាងលើនេះមិនពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងដោះមីនមនុស្សធម៌រវាងកម្ពុជា និងថៃទេ៕

កម្ពស់ទឹកទន្លេនៅតាមបណ្តាខេត្ត ក្រុងមួយចំនួនជាប់ដងទន្លេមេគង្គ និងទន្លេសាបបន្តឡើងឥតឈប់ឈរ។ នៅក្នុងខេត្តខ្លះ កម្ពស់ទឹកបានហក់ឡើងក្បែរកម្រិតប្រកាសឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្ន។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នាថ្ងៃទី២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ នេះ លោក សុទ្ធ គឹមកុលមុនី អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយបានថ្លែងថា ខេត្តចំនួន១១ មានផ្ទះចំនួនជាង២ម៉ឺនខ្នង និងប្រជាជនជាង ៣ម៉ឺនគ្រួសារ បាន និងកំពុងរងផលប៉ះពាល់ពីទឹកជំនន់។

នៅថ្ងៃអាទិត្យទី២៨ខែកញ្ញានេះ គណបក្សកម្ពុជានិយម បានធ្វើសមាជវិសាមញ្ញមួយ ដើម្បីប្តូរឈ្មោះគណបក្ស។ សមាជបានសម្រេចប្តូរឈ្មោះគណបក្សកម្ពុជានិយម ទៅជា «គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យជឿនលឿន» ដោយបានបោះឆ្នោតគាំទ្រលោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ អតីតតំណារាស្ត្ររបស់អតីតគណបក្សសង្រ្គោះជាតិឲ្យធ្វើជាប្រធានគណបក្ស។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ បញ្ជាក់ថា ការប្តូរឈ្មោះគណបក្សនេះ គឺដើម្បីកៀរគរ អ្នកប្រជាធិបតេយ្យឲ្យចូលរួមក្នុងដំណើរបោះឆ្ពោះទៅមុខ។

នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៥ ខែកញ្ញា លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ដែលជាអតីតថ្នាក់ដឹកនាំចលនាតស៊ូសេរីការជាតិកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយទាក់ទងនឹងបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា-ថៃ។ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បានផ្តល់កំណត់សម្គាល់ចំនួន ៧ចំណុច ស្តីពីទីតាំងបង្គោលឡាក់ព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ ពីលេខ៤១ ដល់លេខ៤៩ ក្បែរស្ពានប៉ោយប៉ែត។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី២៦ កញ្ញានេះ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃបានឲ្យដឹងថា លោកអាចធ្វើជាសាក្សីជូនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា សកម្មភាពរបស់ទាហានថៃបច្ចុប្បន្ន គឺជាសកម្មភាពទន្ទ្រានចូលអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា។ តាម​លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ អូរតាមបណ្តោយព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ ដែលភាគីថៃបានជីកក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ ជាភស្តុតាងបញ្ជាក់បានថា ថៃកំពុងវាតទីចូលក្នុងដីរបស់ខ្មែរ។

ប្រមុខការទូតកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន នៅថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ បានចេញដំណើរទៅកាន់ទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីចូលរួមសម័យប្រជុំលើកទី៨០ នៃមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ(អ.ស.ប.)។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ លោកបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាយល់ឃើញថា ការចូលរួមមហាសន្និបាត អ.ស.ប. របស់លោក ប្រាក់ សុខុន នឹងនាំមកនូវការតស៊ូមតិខាងការទូតប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ប៉ុន្តែលោកបណ្ឌិត គិន ភា សង្កត់ធ្ងន់ថា វត្តមានរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនឹងមានទំងន់ធ្ងន់ជាង ត្បិតមហាសន្និបាត អ.ស.ប. គឺជាវេទិកា ការទូតសកល ដែលមានទម្ងន់ធ្ងន់ជាងគេបំផុត ក្នុងចំណោមវេទិកាការទូតដទៃទៀត៕

នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៨ ខែកញ្ញានេះ ភាគីថៃបានបន្តបញ្ជូនទាហានចំនួន ១៨ឡានដើម្បីចល័តកងទ័ពទៅប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាព្រំដែនជាមួយកម្ពុជាក្នុងភូមិព្រៃចាន់ ឃុំអូរបីជាន់ ស្រុកអូរជ្រៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក លី សុវណ្ណារិទ្ធ អភិបាលរង និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI លោក លី សុវណ្ណារិទ្ធ បញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពនៅភូមិព្រៃចាន់ នៅមិនទាន់មានការប៉ះទង្គិចបន្តទៀតទេ តែអ្វីដែលអាជ្ញាធរខេត្តបារម្ភ គឺថៃចង់ប្រើល្បិចយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន មកតទល់ជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរ នៅភូមិព្រៃចាន់។

ការលើករបស់ ASEAN urbanist ក៏ដូចជាការចុះផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គមមួយចំនួនទៀតបង្ហាញថា ការនាំអង្ករចេញរបស់កម្ពុជាបានរំកិលពីចំណាត់ថ្នាក់លេខ៧​ មក​ដល់​លេខ ១០ ក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានសក្តានុពលនាំអង្ករចេញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិចំនួន១០។ តែសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាថា ការដាក់ចំណាត់ថ្នាក់នោះមិនទាន់ផ្លូវការទេ។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ លោកឧកញ៉ា ឡាយ ឈុនហួ ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាបានថ្លែងថា លោកមិនទាន់មានស្ថិតិស្តីពីការនាំចេញអង្កររបស់ពិភពលោកឆ្នាំ២០២៥ នៅឡើយទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ និងបើតាមលោកឧកញ៉ា ឡាយ ឈុនហួ ការនាំចេញអង្ករកម្ពុជារយៈពេល៨ខែ ឆ្នាំ២០២៥ ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិមានការកើនឡើងជាង ៦ម៉ឺនតោន បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៤ និងអាចឈានដល់ជាង ៧០ម៉ឺនតោន ក្នុងឆ្នាំ​២០២៥។

ពិព័រណ៍ផលិតផលខ្មែរឆ្នាំ ២០២៥ នឹងរៀបចំចំនួន ៣ថ្ងៃពីថ្ងៃទី ១១ដល់ថ្ងៃទី ១៣ ខែកញ្ញា នៅ​បរិវេណមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ Rfi ឧកញ៉ា តែ តាំងប៉ ប្រធានសម្ព័ន្ធសមាគមសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា​ មានផលិតផលខ្មែរជាង ១០០មុខបានដាក់តាំងបង្ហាញនៅក្នុងពិព័រណ៍ឆ្នាំនេះ។ ​​តាមរយៈ​ពិព័រណ៍លើកនេះ ​ឧកញ៉ា តែ តាំងប៉ កត់សម្គាល់ថា ​សន្ទុះគាំទ្ររបស់ពលរដ្ឋខ្មែរចំពោះផលិតផលក្នុងស្រុកមានការកើនឡើងដោយសារតែការពហិការមិនប្រើប្រាស់ផលិតផលប្រទេសជិតខាង។

នៅថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន ៧បានចេញរបាយការណ៍បឋមស្តីពីផលប៉ះពាល់ផ្នែកបរិស្ថានក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ឧត្តរមានជ័យ និងបន្ទាយមានជ័យ ដែលបណ្តាលមកពីការប្រើសារធាតុគីមី និងផ្សែងពុលពីសំណាក់ទាហានថៃ។ ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRfi នៅថ្ងៃទី១១កញ្ញានេះ លោក រស់ សុដ្ឋា ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាហៅកាត់ថា CHRAC បានរកឃើញពីផលប៉ះពាល់ក្នុងកម្រិតទ្រង់ទ្រាយធំពុំធ្លាប់មាន ជាពិសេសផលប៉ះពាល់ដល់សុខុមាលភាពពលរដ្ឋខ្មែរ។ តាម លោក រស់ សុដ្ឋា ផ្សែងពុលដែលទាហានថៃបាញ់ស្រោចពីលើមេឃអំឡុងពេលមានសង្គ្រាមបានបណ្តាលឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើននាក់មានបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ សត្វចិញ្ចឹមរបស់អ្នកភូមិស្លាប់ស្ទើរទាំងអស់ និងដំណាំក៏ត្រូវខូចខាត។ ទន្ទឹមនេះ ប្រភពទឹក ខ្យល់ និងដីក៏ត្រូវបានរបាយការណ៍នេះរកឃើញថាបានរងនូវការបំពុលផងដែរ។ តាមប្រធានអង្គការ CHRAC អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងក្រុមអ្នកជំនាញនឹងបន្តចុះវាយតម្លៃពីកម្រិតផលប៉ះពាល់ម្តងទៀត ដើម្បីធ្វើជារបាយការណ៍ពេញលេញដាក់ជូនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អង្គការសហប្រជាតិ និងអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន៕

នៅថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះ កម្ពុជា និងថៃបានបើកកិច្ចប្រជុំពិសេសលើកទី១ នៃគណៈកម្មការព្រំដែនទូទៅ (GBC) ដែលដឹកនាំដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាលោក ទៀ សីហា និងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិថៃស្តីទី លោក Nattaphon Narphanit។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នាថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាបានស្វាគមន៍ចំពោះលទ្ធផលជាវិជ្ជមាននៃកិច្ចប្រជុំ GBC នេះ។ តែសំណើរបស់ជប៉ុនដែលស្នើឲ្យភាគីកម្ពុជា-ថៃបើកច្រកទំនិញតាមព្រំដែនត្រូវបានលោក បណ្ឌិត យង់ ពៅយល់ថា កម្ពុជាគួរតែមានការសិក្សាលម្អិតមួយ និងត្រូវមានលក្ខខណ្ឌជាមួយថៃឲ្យបានច្បាស់លាស់ដើម្បីកុំឲ្យថៃបើក-បិទច្រកព្រំដែនជាឯកតោភាគីតាមទំនើងចិត្ត៕

ថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះ គឺជាខួបទី២៥ នៃទិវាអក្ខរកម្មអន្តរជាតិ ដែលត្រូវបានប្រារព្ធឡើងក្រោមប្រធានបទ«ការលើកកម្ពស់អក្ខរកម្ម ក្នុងយុគសម័យឌីជីថល»។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី០៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះលោក ហ៊ឹន សុភាព អ្នកជំនាញខាង​បច្ចេកវិទ្យា​ឌីជីថល និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) បានកត់សម្គាល់​ថា កំណើននៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និង AI នៅក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា​មានការកើនឡើង ជាពិសេសក្នុងចំណោមសិស្ស និងនិស្សិត។ ទោះយ៉ាងណា និងបើតាមលោក ហ៊ឹន សុភាព កម្ពុជាត្រូវមានការប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀត ដើម្បីរត់ឲ្យទាន់គេ ខណៈនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានកម្ពុជាជាប់​លេខ៧ ដែលជាចំណាត់ថ្នាក់មួយមិនទាន់ល្អនៅឡើយ៕

មានទីតាំងមិនប្រក្រតីចំនួន ៥៦៨កន្លែងបានដៅលើផែនទី Google ជុំវិញភូមិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលមានជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ នេះបើតាមការរកឃើញរបស់ក្រុមសហគមន៍ Cambodia Local Guides ដែលជួយពិនិត្យមើលភាពមិនប្រក្រតីនៅលើផែនទី Google។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI លោក ជី សុផាត ក្រុមការងារ Cambodia Local Guides បានឲ្យដឹងថា ទីតាំងមិនប្រក្រតីជាង ៥០០កន្លែងបានដៅលើផែនទី Google ដោយប្រើពាក្យអសុរស ជុំវិញ ១៨រាជធានី-ខេត្តនៃប្រទេសកម្ពុជា និងថា វាបានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ពិសេសអាចប៉ះពាល់ដល់វិស័យសន្តិសុខជាតិ។ ក្នុងន័យនេះ លោក និងក្រុមការងារនឹងរៀបចំរបាយការណ៍លម្អិតមួយទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនផែនទី Google ពិនិត្យ និងដោះស្រាយ។

នៅថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ រដ្ឋបាលខេត្តតាកែវបានដាក់បម្រាមមិនឱ្យមានការបង្ហោះដ្រូន ឬប៉េងប៉ោងនៅក្បែរអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ដោយពន្យល់ហេតុផលថា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោនឹងធ្វើតេស្តសាកល្បងការហោះហើរពេញលេញ មុននឹងព្រលានយន្តហោះខ្នាតធំលំដាប់ 4F របស់កម្ពុជាមួយនេះនឹងបើកប្រតិបត្តិការហោះហើរជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៩ កញ្ញា។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញានេះ លោក ស៊ិន ចាន់សេរីវត្ថា អ្នកនាំពាក្យអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលបញ្ជាក់ថា ការធ្វើតេស្តសាកល្បងការហោះហើរពេញលេញ ការត្រួតពិនិត្យឧបករណ៍ឃ្លាំមើលដែនអាកាស និង ផ្លូវចុះចត គឺទទួលបានជោគជ័យជាបន្តបន្ទាប់។ តាមលោក ស៊ិន ចាន់សេរីវត្ថា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោនឹងក្លាយជាសមិទ្ធិផលដ៏សំខាន់នៃភាពរីកចម្រើនក្នុងវិស័យអាកាសចរណ៍កម្ពុជា។

នៅថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះ គឺជាខួប៨ឆ្នាំ នៃការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក្រោមបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញានេះ លោក ផែង ហេង សហមេធាវីការពារសិទ្ធិឲ្យលោក កឹម សុខា បានថ្លែងថាក្រុមមេធាវីបន្តទាមទារឲ្យតុលាការទំលាក់បទចោទលើលោក កឹម សុខា។ តាមលោក ផែង ហេង ក្រុមមេធាវីក៏នៅតែអះអាងថារឿងក្តីលោក កឹម សុខា មានលក្ខណៈនយោបាយច្រើនជាងបច្ចេកទេសច្បាប់។